[ Pobierz całość w formacie PDF ]
kolorymetrycznych i katalog mętności dla testów mętności.
8. Wilgotność gleb metodą wagową
waga laboratoryjna posiadająca zdolność ważenia do 300 gramów z dokładnością +/- 0,1
gramów,
suszarka.
Piec do suszenia powinien mieć zdolność utrzymania temperatury 95o C 105o C przez okres
przynajmniej 10 godzin lub temperatury 75o C 95o C przez okres 24 godzin. Piec musi
posiadać wentylację, a jego wnętrze powinno mieć wymiary przynajmniej 25 cm x 30 cm x
25 cm.
mikrofalówka,
pojemniki na próbkę gleby okrągłe puszki o średnicy 7 cm i wysokości 5 cm ze
zdejmowanym wieczkiem mogą być wyczyszczone puszki po żywności. Pojemniki
muszą posiadać otwór w dnie,
inne pojemniki - wystarczająco duże, aby przenieść całkowicie próbki gleby; szklane
słoje, plastikowe pojemniki po żywności z wieczkiem lub inne pojemniki do
przechowywania próbki gleby podczas suszenia w suszarce,
świder holenderski dla gleb kombinowanych.
Zwider holenderski (lub Edelmana) dla gleb kombinowanych, z końcówką (głowa)
o minimalnej średnicy 7 cm i długości 18 cm. Zestaw (głowa i trzonek) powinien mieć
długość przynajmniej 120 cm tak, żeby możliwe było wykopanie otworu do głębokości 1 m.
Powinna to być jednolita konstrukcja.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
świder holenderski dla gleb piaszczystych
Zwider do gleb piaszczystych z głową o minimalnej średnicy 7 cm i długości 18 cm. Zestaw
(głowa i trzonek) powinien mieć długość przynajmniej 120 cm tak, żeby możliwe było
wykopanie otworu do głębokości 1m. Powinna to być jednolita konstrukcja.
świder Bucketa
Zwider Bucketa (lub rzeczny) dla ciężkich i kruchych gleb z końcówką (głowa) o minimalnej
średnicy 7 cm i długości 18 cm. Zestaw (głowa i trzonek) powinien mieć długość 120 cm, tak
żeby możliwe było wykopanie otworu do głębokości 1 m. Powinna to być jednolita
konstrukcja.
świder do torfu
Zwider dla gleb torfowych z końcówką (głowa) o minimalnej średnicy 7 cm i długości 18 cm.
Zestaw (głowa i trzonek) powinien mieć długość 120 cm tak, żeby możliwe było wykopanie
otworu do głębokości 1 m. Powinna to być jednolita konstrukcja.
9. Temperatura gleby
termometr glebowy
Sonda z nierdzewnej stali o długości od 11 cm do 20 cm, odporna konstrukcja tarczowa lub
cyfrowy termometr o zasięgu od -10 do 50 o C i dokładności 1% pełnej skali (ponad
zasięgiem nie większym niż 200o C. Czujnik powinien umożliwiać stały odczyt
w izotermicznej kąpieli po upływie czasu mniejszego niż 60 sekund. Czujnik powinien mieć
procedury kalibracyjne i określoną jasno dokładność. Termometry tarczowe muszą posiadać
zabezpieczenie zamgleniowe i być przykryte nietłukącym się szkłem lub plastikiem.
Podziałka skali co 1,0o C i 0,1o C są kolejno preferowane dla tarczowych i cyfrowych
termometrów.
4.9.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie sprzęty wykorzystywane są podczas pobierania prób gleby w terenie?
2. Jaka aparatura jest niezbędna do określenia gęstości objętościowej gleby?
3. Jaki sprzęt wykorzystywany jest w badaniach laboratoryjnych gleby?
4. Jakie badanie gleby można wykonać areometrem?
5. Do badania jakich właściwości gleby używane jest sito?
6. Do badania jakich właściwości służy pHmetr?
7. W jakich pojemnikach przechowuje się próby gleby?
8. Do czego w badaniach gleby służy suszarka?
9. Do czego w badaniach gleby służy termometr glebowy?
4.9.3. wiczenia
wiczenie 1
Wymień podstawową aparaturę używaną w badaniach laboratoryjnych gleby.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z listą aparatury wykorzystywanej przy badaniach gleby,
2) zanotować nazwę sprzętu oraz do czego jest wykorzystywany.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- lista przyrządów do pobierania gleby,
- literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
wiczenie 2
Wskaż sprzęt używany przy pobieraniu próbek gleby.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o przyrządach używanych do
pobierania prób gleby,
2) obejrzeć przyrządy w pracowni,
3) narysować potrzebne przyrządy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
lista aparatury badawczej,
aparatura w wyposażeniu pracowni (szpadle, pobieraki, cylinderki, naczynia z
nakrywkami, torebki foliowe),
literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.
4.9.4. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Czy potrafisz:
1) wyjaśnić co to jest pHmetr?
2) wskazać do badań jakich właściwości gleb używa się sita?
3) wskazać zastosowanie areometru?
4) wymienić podstawowe sprzęty używane w badaniach
właściwości gleby?
5) odpowiedzieć, do badań jakich właściwości gleby używana jest
suszarka?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
4.10. Oznaczanie struktury, cech fizycznych i chemicznych gleby
4.10.1. Materiał nauczania
Oznaczanie struktury gleby polega na określeniu jej składu mechaniczno-
granulometrycznego czyli zawartości cząstek mineralnych powstałych z rozkruszenia
i zwietrzenia skały macierzystej. Są to minerały krzemianowe, bezkrzemianowe i ilaste. Mogą
mieć one różne wielkości. W Polsce obowiązuje podział materiału glebowego pod kątem
wielkości cząstek ustalony przez Komisję Klasyfikacji i Nomenklatury Gleb Polskiego
Towarzystwa Geologicznego, według którego wyróżniamy dwie grupy granulometryczne:
części szkieletowe to minerały o średnicy cząstek większej niż 1 mm,
części ziemiste - o średnicy mniejszej niż 1 mm.
Na podstawie średnic cząstek glebowych wyróżnia się frakcje granulometryczne.
Oznaczanie struktury gleby, jej cech fizycznych i chemicznych odbywa się na podstawie
wykonanej odkrywki i pobrania próbki glebowej. Mając próbkę glebową, możemy przystąpić
do kolejnych analiz. Jedną z metod określania składu granulometrycznego jest analiza sitowa
(opisana w dziale Metody badań gleby).
Oznaczanie cech fizycznych gleb to określanie:
składu granulometrycznego gleby,
gęstości (ciężaru) gleby określenie gęstości wymaga pobrania próbek glebowych
z zachowaniem naturalnej struktury, wysuszenia ich, a następnie zważenia i obliczenia
stosunku masy do objętości,
zwięzłości gleby,
porowatości gleby,
plastyczności gleby,
przylepności gleby,
pęcznienia i kurczenia się gleby,
właściwości wodnych gleby,
właściwości cieplnych.
Gęstość gleby jest to stosunek masy stałej fazy gleby (wysuszonej w temperaturze
[ Pobierz całość w formacie PDF ]